علت و مقابله با عجله بی مورد در زندگی روزمره
علت عجله و درمان آن در زندگی روزمره مردم :
در دنیای امروز ، بهخصوص در جوامع پرسرعت امروزی ، احساس عجله به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره بسیاری از مردم تبدیل شده است. از شتاب در رانندگی و کارهای اداری گرفته تا عجله در تصمیمگیریهای مهم زندگی، یا مثلا عجله بی مورد برای زودتر رسیدن به مقصد ، در یک سفر تفریحی ،!!! این حس میتواند اثرات مخربی بر سلامت روان، روابط و کیفیت کلی زندگی ما بگذارد .
اما ریشه این عجله و شتابزدگی در کجاست ؟
چگونه میتوانیم با آن مقابله کنیم ؟
چرا اینقدر عجله داریم ؟
عجله صرفاً یک عادت نیست ؛ بلکه اغلب نتیجه ترکیبی از عوامل روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی است :
فشار زمان و سرعت بالای زندگی :
افزایش انواع مشغلهها :
با گسترش فناوری و تغییر سبک زندگی، و مسائل متعدد و مشکلات اقتصادی ، تعداد وظایف و مسئولیتهای ما در طول روز بیشتر شده است. افراد حس میکنند زمان کافی برای انجام همه کارها ندارند .
سرعت بالای اطلاعات: حجم بالای اطلاعاتی که روزانه دریافت میکنیم (از شبکههای اجتماعی، اخبار و...) باعث میشود مغز ما همواره در حالت آمادهباش و شتاب برای پردازش باشد .
دیر رسیدن همیشه بهتر از هرگز نرسیدن :
در جامعهای که ترافیک سنگین، سیستمهای اداری کند و عدم قطعیت زیاد است، افراد برای جبران زمانهای از دسترفته، ناخودآگاه به عجله روی میآورند .
فرهنگ "موفقیت" و رقابت :
قیاس با دیگران: شبکههای اجتماعی و الگوهای موفقیت سریع، افراد را به مقایسه دائمی خود با دیگران سوق میدهند. این حس که "عقب ماندهایم" یا "باید سریعتر به دستاوردهای بیشتری برسیم"، منجر به عجله میشود .
ترس از دست دادن فرصت (FOMO) : این ترس که نکند فرصتهای مالی، شغلی یا اجتماعی را از دست بدهیم، باعث میشود با عجله و بدون برنامهریزی وارد هر کارهای شویم .
تصور اشتباه از بهرهوری : بسیاری فکر میکنند هرچه سریعتر کار کنند، بهرهورتر هستند، در حالی که عجله اغلب کیفیت را فدا میکند .
عوامل روانشناختی :
اضطراب و استرس : افراد مضطرب تمایل دارند کارها را سریعتر انجام دهند تا از شر استرس ناشی از بلاتکلیفی خلاص شوند .
عدم مدیریت زمان : ناتوانی در برنامهریزی صحیح و اولویتبندی، باعث میشود در لحظات آخر، با حجم زیادی از کارها مواجه شویم و مجبور به عجله شویم .
کمالگرایی ناسالم : برخی افراد میخواهند همه کارها را به بهترین نحو و در کمترین زمان ممکن انجام دهند که منجر به استرس و عجله میشود .
درمان و غلبه بر عجله :
راهکارهای عملی برای بازگشت آرامش به زندگی
مقابله با عجله نیازمند تغییرات آگاهانه در نگرش و رفتارهای روزمره است .
اینها قدمهایی هستند که میتوانید بردارید :
مدیریت زمان هوشمندانه، نه صرفاً سریعتر :
اولویتبندی : وظایف خود را بر اساس اهمیت و فوریت دستهبندی کنید (مثلاً با ماتریس آیزنهاور). تمرکز بر کارهای مهم و ضروری، از شتابزدگی برای کارهای کماهمیت جلوگیری میکند .
برنامهریزی واقعبینانه : برای هر کار، زمان کافی در نظر بگیرید و سعی نکنید برنامه خود را بیش از حد شلوغ کنید. "من زمان ندارم" را به "این کار در اولویت من نیست" تغییر دهید .
قانون ۲۰-۸۰ (پارتو) : ۲۰ درصد تلاش شما ۸۰ درصد نتایج را ایجاد میکند. روی ۲۰ درصد کارهای مهم و مؤثر تمرکز کنید تا نیاز به عجله برای بقیه کارها کاهش یابد .
تمرین آگاهی کامل (Mindfulness) و در لحظه بودن :
کاهش سرعت آگاهانه : هنگام غذا خوردن، راه رفتن یا حتی صحبت کردن، آگاهانه سرعت خود را کم کنید به جزئیات اطرافتان توجه کنید .
تنفس عمیق : در مواقعی که حس میکنید عجله دارید یا استرسگرفتهاید، چند نفس عمیق شکمی بکشید. این کار ضربان قلب شما را کاهش داده و ذهن را آرام میکند .
گوش دادن فعال : در گفتگوها، سعی کنید واقعاً گوش دهید و به سرعت به فکر پاسخ نباشید. این کار باعث کاهش عجله در ارتباطات شما میشود .
تغییر طرز فکر و انتظارات :
پذیرش نقص و ناتمامی : بپذیرید که کامل بودن در همه چیز ممکن نیست. گاهی "خوب بودن" کافی است و نیاز به "عالی بودن" با عجله نیست .
تمرکز بر کیفیت، نه کمیت : به خود یادآوری کنید که انجام یک کار با کیفیت، هرچند کندتر، بهتر از انجام چندین کار با عجله و کیفیت پایین است .
از دست دادن را بپذیرید : گاهی اوقات، برخی فرصتها را از دست خواهید داد. این بخشی طبیعی از زندگی است و نباید باعث اضطراب و عجله بیمورد شود .
ایجاد فضای آرام در زندگی :
محدود کردن محرکها : زمان استفاده از شبکههای اجتماعی و اخبار را مدیریت کنید. سیل اطلاعات میتواند حس عجله را تشدید کند.
مرزگذاری : یاد بگیرید به درخواستهایی که خارج از توان یا زمان شما هستند، "نه" بگویید .
ورزش و تفریح : فعالیتهای بدنی منظم و اختصاص زمان برای تفریح و سرگرمی، به کاهش استرس و بازگرداندن آرامش کمک میکند .
عجله یک چرخه معیوب است :
هرچه عجله کنیم، استرس بیشتری میگیریم و هرچه استرس بیشتری داشته باشیم، بیشتر عجله میکنیم. با آگاهی از ریشههای این رفتار و تمرین راهکارهای عملی، میتوانیم این چرخه را بشکنیم و کیفیت زندگی خود را با افزودن آرامش و حضور در لحظه، به طرز چشمگیری بهبود بخشیم .
شما چقدر در زندگی روزمره خود احساس عجله میکنید و چه راهکارهایی برای مقابله با آن دارید؟